![[Infographic] Phòng chống dịch bệnh mùa mưa lũ](/media/djmediatools/cache/images/MaiThi/2024/info_mua_lu/390x16-toheight-90-0__pc_dich_benh_chung.jpg){kind=small}
Viêm màng não do não mô cầu có thể cướp đi mạng sống chỉ trong 24h đồng hồ và để lại nhiều di chứng về thể chất và trí tuệ. Là 1 trong 10 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong hàng đầu ở Việt Nam.
Vi khuẩn não mô cầu Lây từ người sang người, thông qua các giọt nước bọt nhỏ bắn ra khi người nhiễm não mô cầu ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần. Nguồn lây vi khuẩn không được khuyến khích từ người bệnh hoặc người khỏe mạnh mang vi khuẩn nhưng không biểu hiện triệu chứng với tỷ lệ khoảng 10-20% dân số chung.
Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận nhiều dịch bệnh diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng, trong đó có viêm màng não do não mô cầu. Theo Cục Y tế Dự phòng, bệnh viện có tỷ lệ tử vong cao lên tới 50% nếu không có điều kiện phù hợp. Cứ 5 người may mắn thoát chết sẽ có 1 người bị khuyết tật cả đời như chậm phát triển trí tuệ, tuyệt, liệt, tàn tật, vv Theo công bố năm 2023 của Viện Pasteur TP HCM, tỷ lệ tử vong do viêm màng não không có nhu cầu ở trẻ em dưới 5 tuổi khu vực phía Nam giai đoạn 2012 - 2021 lên đến 8,2%.
Bệnh có hai thể phổ biến nhất là viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết và các thể khác ít gặp hơn như viêm phổi, viêm khớp, viêm màng ngoài tim, viêm kết mạc, vv Lứa tuổi nào cũng có nguyên nhân cơ bản bệnh nhưng ba nhóm có tỷ lệ nhiễm cao hơn là trẻ em dưới 5 tuổi, thanh thiếu niên từ 15 đến 24 tuổi, người bị suy giảm miễn dịch.
Các triệu chứng ban đầu của bệnh viêm màng não do não mô cầu là sốt, khó chịu, đau ngứa, vv, dễ bị Chẩn đoán nhầm với nhiều bệnh hô hấp khác. Cụ thể, trong 0-8 giờ đầu, các triệu chứng không đặc hiệu (giống như cúm) bao gồm đau đầu, sốt, viêm họng, sổ mũi, buồn nôn. Từ giờ thứ 9-15, xuất hiện ban, tay chân lạnh, cứng cổ, sợ ánh sáng. Từ 16-24 giờ, bệnh nhân co giật, mê sảng, mất ý thức, tử vong. Ghi nhận trên thực tế, thời điểm nhập viện của đa số bệnh nhân vào giờ thứ 19 đã quá trễ so với giá trị.
Tiêm vắc-xin là cách phòng bệnh viêm gan do não mô cầu tối ưu nhất. Vắc xin không chỉ có tác dụng bảo vệ đơn lẻ cho sức khỏe cá nhân và gia đình, mà còn giúp ngăn ngừa và hạn chế các ổ đĩa phát sinh trong cộng đồng.
Hiện các nhà khoa học đã tìm được 12 nhóm huyết thanh mô cầu, trong đó 6 nhóm A, B, C, X, Y, W là nguyên nhân của 90% các nhóm huyết thanh mô cầu xâm lấn trên thế giới. Hiện Việt Nam có 3 loại gói xin phòng 5 nhóm não mô cầu nguyên nguy cấp trên bao gồm nhóm A, C, Y, W-135 của Mỹ, nhóm B của Ý và nhóm B, C của Cuba. Trong đó, vắc xin cộng hợp tứ giá A, C, Y, W-135 phòng viêm màng não do não mô cầu đã giảm tới 90% số ca mắc bệnh ở các nhóm huyết thanh chính gây bệnh C, Y và W-135 .
Để phòng bệnh viêm gan, ngăn ngừa lây lan trong cộng đồng, ngành Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện tốt một số biện pháp sau:
- Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: thường xuyên Rửa tay bằng xà phòng, Rửa miệng, Nghẹt mũi bằng các dung dịch sát khuẩn mũi thông thường.
- Thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc.
- Chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ em, vắc xin được tiêm tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ.
- Khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, cần phải đến ngay cơ sở y tế để được khám phá và điều trị kịp thời.
BS Diệu Hương