Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã phát hiện biến thể phụ JN.1 của SARS-CoV-2 ở các bệnh nhân nhập viện trong tháng 12/2023 tại TPHCM.
JN.1 là một biến thể phụ từ biến thể BA.2.86 của Omicron, được WHO xếp vào nhóm "biến thể đáng quan tâm" (Variant of Interest - VOI) ) từ ngày 18/12/2023 vì biến thể này đã lây lan nhanh chóng trên toàn cầu và là nguyên nhân gây gia tăng số ca mắc và tử vong tại một số nước.
Kết quả giải mã trình tự gen (được tiến hành bởi BV Bệnh Nhiệt đới và Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford) từ mẫu bệnh phẩm của 16 bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2 đang điều trị tại BV Bệnh nhiệt đới trong tháng 12/2023 ghi nhận: có 12/16 bệnh nhân nhiễm biến thể phụ của Omicron JN.1, ngoài ra có 1 ca nhiễm biến thể JN.1.1; 2 ca BA.2.86.1 và 1 ca XDD.
Như vậy biến thể phụ JN.1 cũng đã xuất hiện tại TPHCM sau khi Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ) báo cáo đây là biến thể đang phát triển nhanh nhất và chiếm ưu thế tại Mỹ trong tháng 12/2023. Hiện nay, WHO đang theo dõi 05 biến thể cần quan tâm gồm: XBB.1.5, XBB.1.16, EG.5, BA.2.86 và JN.1. Với kết quả giám sát mới trong tháng 12 thì ngoại trừ biến thể EG.5, các biến thể phụ cần quan tâm khác đều đã phát hiện tại TPHCM.
Theo WHO, JN.1 có những đặc điểm kháng nguyên mới cho phép vi rút dễ dàng tấn công vào hệ miễn dịch, dễ lây truyền hơn, do đó đã nhanh chóng chiếm ưu thế trong các biến thể SARS-CoV-2 gây bệnh toàn cầu. Tuy nhiên chưa có bằng chứng cho thấy biến thể này gây bệnh nặng hơn các biến thể phụ khác của Omicron. Nhìn chung, tất cả các biến chủng hiện nay đều gây ra các triệu chứng bệnh Covid-19 tương tự nhau và mức độ nặng của bệnh phụ thuộc vào tình trạng của hệ miễn dịch và trạng thái sức khỏe của mỗi người. Khảo sát của CDC Hoa Kỳ cũng cho thấy vắc xin phòng Covid-19, kỹ thuật xét nghiệm chẩn đoán và thuốc điều trị Covid-19 hiện có vẫn còn hiệu quả đối với JN.1.
Dấu hiệu đáng lo ngại là số ca nhập viện tại BV Bệnh Nhiệt đới do Covid-19 có xu hướng gia tăng dần trong sáu tuần gần đây. Để phòng, chống bệnh COVID-19 khi thời điểm Tết Nguyên đán cận kề, ngành y tế khuyến cáo người dân không chủ quan, lơ là và tiếp tục thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh để tự bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng. Khi có dấu hiệu mắc bệnh, cần đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời./.BS Diệu Hương