Bệnh dại là một bệnh lưu hành ở nước ta, hiện đang có chiều hướng gia tăng trong những năm gần đây.
Trong 5 năm qua, bệnh dại ở nước ta đã làm chết 410 người, trên 2,7 triệu lượt người phải điều trị dự phòng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Năm 2022, cả nước ghi nhận 70 ca tử vong. Trong 7 tháng đầu năm 2023 đã có 48 ca tử vong do bệnh dại ở 23 tỉnh/ thành phố, tăng 12 ca so với cùng kỳ năm 2022. Bệnh đặc biệt tăng cao ở các tỉnh như Gia Lai (8 ca), Nghệ An (6 ca), Điện Biên (6 ca), Bình Phước (3 ca), Bến Tre (3 ca), Dak Lak (3 ca), v.v.
Bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, nhưng đã có vắc xin phòng bệnh. Vắc xin ngừa dại cần được tiêm càng sớm càng tốt sau khi bị động vật cắn, cào, liếm trên vùng da bị tổn thương. Cần tiêm đủ liều và đúng lịch theo hướng dẫn của bác sĩ. Những người có nguy cơ phơi nhiễm cao cần được tiêm phòng chủ động như bác sĩ thú y, người chăm sóc thú, nhân viên phòng thí nghiệm bệnh dại, người giết mổ động vật (chó, mèo, trâu, bò, v.v), người đi rừng, người thăm dò hang động, và công nhân sản xuất sinh phẩm từ bệnh dại, người thường xuyên tiếp xúc với vi rút dại hoặc với các động vật có thể mang bệnh dại.
Để chủ động phòng tránh bệnh dại, cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
1. Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y.
2. Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm.
3. Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.
4. Khi bị chó, mèo cắn, cào, liếm cần:
- Rửa kỹ vết thương bằng nước sạch và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút, nếu không có xà phòng thì rửa vết thương bằng nước sạch - đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó hoặc mèo cắn.
- Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%, cồn iod hoặc Povidine
- Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương.
- Đến ngay Trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm phòng vắc xin dại kịp thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.
- Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không tự ý chữa bệnh hoặc nhờ thầy lang chữa bệnh dại.
Cộng đồng cùng chung tay phòng, chống bệnh dại, hướng tới mục tiêu khống chế và loại trừ bệnh dại đến năm 2030./.
BS Diệu Hương